W dniu 18 czerwca na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Mowie Nienawiści (ang. International Day for Countering Hate Speech). Jego ustanowienie było odpowiedzią na rosnące globalnie zjawisko mowy nienawiści, które dotyka współczesne społeczeństwo niezależnie od wieku, wykonywanego zawodu, a także statusu materialnego.
Język nienawiści to wszelkiego rodzaju negatywne emocjonalnie wypowiedzi wymierzone przeciwko grupom lub jednostkom, ze względu na faktyczną lub domniemaną przynależność do określonej grupy. Obecnie środowiskiem, którego mowa nienawiści dotyczy szczególnie, jest internet. Stanowi on niejednokrotnie pole do manipulacji faktami i danymi dotyczącymi osoby lub grupy osób. Poczucie pozornej anonimowości jego użytkowników sprawia, że zarówno pod artykułami, jak i w mediach społecznościowych oraz na różnego rodzaju forach umieszczane są hejterskie komentarze. W istocie nie przedstawiają one żadnych wartości merytorycznych, a wyrządzają krzywdę moralną i służą poniżeniu osoby lub grupy osób, pod adresem których są kierowane.
Umieszczane przez hejtera treści są ukierunkowane np. na pochodzenie etniczne, rasę, wykonywany zawód, wiek, niepełnosprawność, wyznanie, tożsamość płciową, orientację seksualną, ale także wygląd. Powodem hejtu, szczególnie wśród młodych ludzi, bywa niejednokrotnie styl ubierania, rodzaj słuchanej muzyki, bądź też status materialny rodziny. Hejt kierowany jest także pod adresem osób z niepełnosprawnością, w tym intelektualną.
Mowa nienawiści może występować nie tylko w postaci słownej, ale także w formie grafiki, np. gifów, memów, ośmieszających czy poniżających filmików, którymi tak często bezrefleksyjnie dzielą się głównie młodzi ludzie. Formą mowy nienawiści mogą być także elementy gier, prześmiewcze grafiki, czy napisy na murach.
Mowa nienawiści jest najczęściej kierowana do grup szczególnie wrażliwych, przyczyniając się do nasilenia ich dyskryminacji, stygmatyzacji, a także marginalizacji społecznej.
Choć w polskim systemie prawnym nie stworzono dotychczas odrębnej regulacji dotyczącej mowy nienawiści, to zjawisko to uznawane jest za niezgodne z obowiązującym prawem, w tym przepisami Kodeksu karnego oraz Kodeksu cywilnego.
Niech ten Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Mowie Nienawiści skłoni nas wszystkich do głębokiej refleksji nad mocą słowa, zarówno tego wypowiadanego, jak i pisanego.
Pamiętajmy:
- - nienawiść i hejt to zjawiska współcześnie bardzo powszechne i bywają tragiczne w skutkach. Prowadzą do społecznej izolacji młodych ludzi, depresji, samookaleczeń a także prób samobójczych;
- - ich podłożem jest najczęściej brak rzetelnej wiedzy, strach przed innością – kulturową, religijną, seksualną oraz lęk i poczucie zagrożenia ze strony „innych” i „obcych”,
- - powielając nienawistne treści, udostępniając szydercze lub poniżające teksty, memy czy filmy, akceptujemy hejt, a wręcz i nakręcamy spiralę nienawiści;
- - bądźmy odpowiedzialni za swoje słowa. Komentując w sieci zastanówmy się, czy pisane przez nas słowa stanowią istotny komunikat, czy nie ranią jego adresata, a przede wszystkim, czy chcielibyśmy podobny tekst usłyszeć pod swoim adresem.
Rodzicu:
- - zwracaj uwagę, czy Twój język, jakim posługujesz się w domu nie jest językiem nienawiści i uprzedzeń i nie wyraża niechęci i nienawiści do drugiego człowieka,
- - ucz dziecko różnorodności świata i akceptacji innych ludzi,
- - pamiętaj, że młody człowiek naśladuje sposób, w jaki komentujesz otaczającą nas rzeczywistość i innych ludzi,
- - nie bądź obojętny. Reaguj na mowę nienawiści i hejt w wykonaniu Twojego dziecka,
- - rozmawiaj z nim i uświadamiaj, że słowa mogą ranić i zostawiać ślady na całe życie.
Źródło: Polska Policja/KPP Sucha Beskidzka/Wikipedia
