"Jezyk, gwara zyje po chałupach, nie ino pod Babio Góro, ale i na Orawie i na Zywieccyznie. Mozna gadać po pańsku w Krakowie, ale w domu..." - powiedział w Radio Kraków Piotr Jezutek.
W minionym tygodniu w Radio Kraków można było posłuchać wywiadu z Piotrem Jezutkiem, znanym propagatorem kultury babiogórskiej, gospodarzem programów TV. Przekonywał on, że folklor ludowy jest żywy w domach na Podbabiogórzu.
Po raz pierwszy wzmiankowani przez Wincentego Pola w 1851 r. górale babiogórscy, przez autorów z II połowy XIX wieku lokowani byli mniej więcej od Lachowic i Stryszawy na Żywiecczyźnie, co najmniej po Jordanów, uchodzący wówczas za stolicę grupy. Współcześnie zasięg ich sprecyzowała Urszula Janicka-Krzywda. Według jej opracowań, w końcu XIX w. górale babiogórscy zamieszkiwali wsie w dolinie Skawicy u północnych podnóży Babiej Góry, a więc Białkę, Skawicę, Zawoję (z licznymi przysiółkami), a także Grzechynię na północy, Sidzinę po wschodniej stronie pasma Policy oraz Juszczyn przy jego północnych stokach.
Wsie babiogórskie utrzymywały się z pasterstwa, rolnictwa z hodowlą przyzagrodową oraz z eksploatacji lasu i rzemiosł drzewnych. Do schyłku XIX wieku po północnej stronie Babiej Góry dominowała hodowla owiec. Nie zanikła też w regionie pamięć o dawnych zbójnikach beskidzkich, którzy zwłaszcza w XVIII dawali o sobie znać we wsiach pod Babią Górą.
Według prof. Józefa Kąś do dziś w gwarze lokalnej istniej słownictwo wskazujące na związki Zawoi z kulturą wołoską i pasterstwem owiec, znanym przede wszystkim z terenu Podhala, a sama Gwara górali Babiogórców występuje na terenie suskiej wyspy małopolskich gwar jednonosówkowych. Należą tu m.in. miejscowości: Sucha Beskidzka, Zawoja, Skawica, Juszczyn.
A co na ten temat powiedział Piotr Jezutek? Zachęcamy do wysłuchania audycji:
SnS
