Choć tradycyjne papierosy objęte są ścisłymi regulacjami, rynek wyrobów nikotynowych dynamicznie się zmienia. E-papierosy – także te bez nikotyny – oraz woreczki nikotynowe stają się coraz bardziej popularne wśród młodzieży. Ich atrakcyjne smaki, kolorowe opakowania i szeroka dostępność przyciągają uwagę młodych ludzi, często stanowiąc pierwszy krok ku uzależnieniu.
Jak pokazują badania Światowej Organizacji Zdrowia, młodzi użytkownicy e-papierosów – nawet beznikotynowych – są ponad dwukrotnie bardziej narażeni na sięgnięcie po tradycyjne papierosy. Dlatego polskie władze zdecydowały ograniczyć ich sprzedaż i dostępność w internecie i automatach.
Co się zmienia od 5 lipca?
Nowelizacja ustawy antytytoniowej wprowadza szereg istotnych zmian:
Zakaz sprzedaży e-papierosów bez nikotyny i woreczków nikotynowych osobom poniżej 18. roku życia.
Zakaz sprzedaży tych produktów przez internet i w automatach.
Zakaz reklamy i promocji e-papierosów i woreczków nikotynowych.
Obowiązek umieszczania ostrzeżeń zdrowotnych na opakowaniach.
Rozszerzenie zakazu używania e-papierosów bez nikotyny w miejscach publicznych (m.in. szkołach, restauracjach, przystankach, placach zabaw).
Wzmocnienie nadzoru nad składem płynów i woreczków – nie mogą one zawierać substancji rakotwórczych, a ich skład musi być zgłaszany do Biura ds. Substancji Chemicznych z wyprzedzeniem.
Dodatkowo, woreczki nikotynowe zostają oficjalnie sklasyfikowane jako produkty doustne zawierające nikotynę, a ich maksymalna zawartość nikotyny zostaje ograniczona do 20 mg/g.
Kolejne zmiany w przygotowaniu
Ministerstwo Zdrowia nie poprzestaje na aktualnej nowelizacji. Trwają prace nad kolejnymi regulacjami, które przewidują:
Całkowity zakaz sprzedaży jednorazowych e-papierosów, zarówno z nikotyną, jak i bez niej.
Wycofanie z rynku smakowych woreczków nikotynowych, z wyjątkiem tych o smaku tytoniowym.
Nowe zasady sprzedaży innych produktów nikotynowych – takich jak gumy, tabletki czy spraye – które będą dostępne wyłącznie w aptekach, jako produkty lecznicze.
Obowiązkowe badania składu płynów do e-papierosów, by zapewnić bezpieczeństwo konsumentów.
Projekt wymaga notyfikacji w Unii Europejskiej, co jest standardową procedurą dla tego typu regulacji.
Dlaczego to takie ważne?
Jednorazowe e-papierosy i syntetyczne woreczki nikotynowe to produkty, które – zdaniem ekspertów – szczególnie łatwo trafiają w ręce młodych ludzi. Są postrzegane jako „mniej szkodliwe”, a w rzeczywistości mogą prowadzić do silnego uzależnienia już od najmłodszych lat. Jednorazówki dodatkowo stanowią poważne zagrożenie dla środowiska – zawierają baterie i plastik, które trudno poddać recyklingowi.
– Nikotyna to nie jest zwykły produkt konsumpcyjny. To substancja uzależniająca, która nie powinna być dostępna dla dzieci i młodzieży w żadnej formie – podkreślają przedstawiciele resortu zdrowia.
Już wcześniej ograniczono dostęp do produktów smakowych
W kwietniu br. weszły w życie przepisy zakazujące sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych o charakterystycznych smakach, takich jak mentol czy owoce. Producenci mają dziewięć miesięcy na wyprzedanie zapasów. To kolejny krok w stronę ograniczania dostępności produktów atrakcyjnych dla młodych ludzi.
Zdrowie publiczne priorytetem
Nowe przepisy to część szerszej strategii ochrony zdrowia publicznego. Władze podkreślają, że działania są prowadzone etapowo, ale konsekwentnie – z myślą o młodym pokoleniu, które szczególnie łatwo wpada w pułapkę uzależnień.
Źródło: Ministerstwo Zdrowia