Swoją decyzję o złożeniu skargi na uchwałę nr XXXII/619/25 Rady Miasta Krakowa z 12 czerwca 2025 r. w sprawie ustanowienia Strefy Czystego Transportu w Krakowie wojewoda Klęczar przedstawił na dzisiejszym briefingu prasowym. Uczestniczył w nim także dyrektor Wydziału Prawnego i Nadzoru MUW Mirosław Chrapusta.

Przedstawiamy wyniki przeprowadzonej analizy prawniczej.

1. W szczególności organ nadzoru stwierdził naruszenie zasady równości wobec prawa poprzez nieuprawnione różnicowanie sytuacji obywateli poruszających się samochodami w obrębie Strefy Czystego Transportu (SCT). Chodzi o czasowe ograniczenie, a po upływie 3 lat od obowiązywania unormowań SCT – całkowity zakaz wjazdu i poruszania się po SCT samochodów niespełniającym określonych uchwałą norm jedynie w odniesieniu do pojazdów osób, które nie są mieszkańcami miasta Krakowa.W ocenie organu nadzoru prowadzi to do różnicowania sytuacji posiadaczy samochodów, które powodują taką samą emisję zanieczyszczeń – tylko z tego powodu, że ich właściciele nie są mieszkańcami miasta Krakowa. Tym samym podmioty charakteryzujące się daną cechą istotną nie są traktowane równo.

1. Ponadto wprowadzenie uprzywilejowania w oparciu o kryterium zamieszkania oraz dopuszczenie do wjazdu i poruszenia się po SCT jedynie pojazdów mieszkańców Krakowa nie jest uzasadnione celem ustawy i uchwały. Celem tym jest bowiem ograniczenie negatywnego oddziaływania emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie ludzi i środowisko.

1. Wątpliwości budzi też regulacja dopuszczająca czasowy wjazd do SCT – w zamian za uiszczoną opłatę – pojazdów objętych zakazem, będących w posiadaniu mieszkańców innych gmin niż Kraków. Jednocześnie pojazdy mieszkańców Krakowa mogą wjeżdżać do Strefy bez opłaty, choć spełniają takie same normy emisyjne. Prowadzi to do zróżnicowań dyskryminujących, a kryterium zróżnicowania (miejsce zamieszkania) nie pozostaje w racjonalnym związku z celem i treścią uchwały oraz zasadą proporcjonalności.

1. Zastrzeżenia budzi obszar ustanowienia SCT.Zdaniem organu nadzoru, Rada Miasta Krakowa nie przedstawiła wystarczających i aktualnych badań oraz analiz, które uzasadniałyby ustanowienie Strefy Czystego Transportu dla wskazanego obszaru miasta (tj. obszaru w przybliżeniu do IV obwodnicy, stanowiącego ok. 61% gminy).

1. Zapisy uchwały dotyczące sposobu organizacji ruchu drogowego w SCT są zbyt ogólnikowe i nie wypełniają wymaganego ustawą zakresu regulacji. Ograniczają się do treści informacyjnych, w ramach których m.in. wskazano na potrzebę stosowania powszechnie obowiązującej regulacji prawnej w zakresie oznakowania dróg publicznych oraz ograniczono się do innych dwóch zapisów stricte informacyjnych.

1. Zgodnie z obowiązującymi przepisami uchwała w przedmiocie prawa miejscowego wchodzi w życie po upływie 14 dni od daty publikacji. Z ważnych powodów może to nastąpić wcześniej. Uchwała ws. SCT przewiduje wejście w życie po upływie 7 dni od daty publikacji. Organ uchwałodawczy nie uznał ani nawet nie wskazał, że powody takie nastąpiły.

1. Rozważając rodzaj ingerencji nadzorczej (rozstrzygnięcie nadzorcze  lub skarga), ostatecznie zdecydowano o złożeniu skargi. Ewentualne stwierdzenie w rozstrzygnięciu nadzorczym nieważności uchwały mogłoby doprowadzić do niepożądanego stanu dużej niepewności prawnej. Wobec niejednoznaczności doktryny i orzecznictwa nie jest jasne, czy w tym przypadku „odżyłaby” uchwała z 2022 roku (jej nieważność stwierdził WSA w Krakowie, jednakże wyrok nie jest prawomocny). Skarga tego skutku nie powoduje, ponieważ strefa ma obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku.

Co też istotne, złożenie skargi daje organom gminy czas na konieczną refleksję i przeanalizowanie niezbędnych zmian. Ewentualna akceptacja tych czynności może spowodować cofnięcie skargi przez Wojewodę.

Ponadto w ostatnich dniach organ nadzoru wystąpił również do Prezydenta Miasta Krakowa o przedłożenie wyjaśnień w zakresie konsultacji społecznych uchwały. Dokumenty te wpłynęły do MUW w miniony piątek.

za: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie.