Jest to stan, w którym naturalne łuki stopy ulegają zmniejszeniu lub niemal całkowitemu zanikowi. Sprawia to, że amortyzacja podczas chodzenia ulega znacznemu pogorszeniu, co w konsekwencji może prowadzić do bólu oraz zwiększonego ryzyka rozwoju chorób układu mięśniowo-szkieletowego. Płaskostopie można nabyć z powodu zaburzeń kości, wiązadeł, ścięgien lub mięśni stóp w wyniku kontuzji, chorób, przeciążeń, a także poprzez noszenie nieodpowiedniego obuwia. Do jego rozwoju może przyczynić się również nadwaga, otyłość, czy choroba reumatyczna.

Płaskostopie u dorosłych

Płaskostopie u dorosłych powoduje większy dyskomfort niż u dzieci, ponieważ ze względu na wagę ciała stopa narażona jest na większy ciężar. Objawy zwykle obejmują ból mięśni śródstopia i łydek. Jest to choroba dziedziczna lub nabyta, która prowadzi do odkształcenia się stopy. Mówi się, że około 80% populacji cierpi na różne formy tej patologii, choć najczęściej zmagają się z nimi kobiety.

W przypadku osób dorosłych jedynie operacja chirurgiczna może pomóc w całkowitym pozbyciu się płaskostopia. Skuteczne bezoperacyjne leczenie płaskostopia jest możliwe jedynie w dzieciństwie, gdy kości i więzadła nie są jeszcze w pełni uformowane. Istnieją jednak zabiegi, które mogą spowolnić proces deformacji, zniwelować ból i zapobiec rozwojowi powikłań:

• masaż stóp manualny lub za pomocą masażera elektrycznego;
• chodzenie na piętach i palcach, zginanie i prostowanie palców;
• podnoszenie przedmiotów z podłogi za pomocą stóp;
• fizjoterapia;
• noszenie butów ortopedycznych lub wkładek, które pomogą rozłożyć obciążenie stopy;
• łagodzenie bólu poprzez przyjmowanie leków lub stosowanie maści przeciwbólowych

Płaskostopie u dziecka

Wszystkie dzieci rodzą się z płaskostopiem. Jest to naturalne zjawisko, które występuje ze względu na dużą elastyczność wiązadeł u najmłodszych. W miarę wzrostu stopa powinna nabierać łuków. Zwykle "dorosłe" ułożenie stopy dziecko powinno osiągnąć w wieku 4-6 lat. Zdarza się jednak, że niektóre dzieci nie rozwijają w pełni tego łuku, co powoduje płaskostopie. Najczęstszą przyczyną takiego stanu są uwarunkowania genetyczne.
W większości przypadków płaskostopie przebiega bezobjawowo, jednak niektóre dzieci mogą skarżyć się na ból w stopach lub nogach. Leczenie często nie jest konieczne, jeśli nie ma bólu czy dyskomfortu, jednak warto skonsultować się z lekarzem ortopedą, który powinien również sprawdzić pacjenta pod kątem ewentualnego wystąpienia innych patologii ortopedycznych. Jeśli stopa powoduje problemy, ortopeda powinien zalecić leczenie, które może obejmować ćwiczenia korekcyjne, fizjoterapię i noszenie odpowiedniego obuwia. W rzadkich przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna.

Zabiegi, które mogą zapobiec powstaniu płaskostopia:

• chodzenie boso;
• Skakanie;
• Chodzenie po piasku, trawie lub ziemi;
• Pływanie;
• Łaskotanie, masowanie stóp dziecka

W celu sprawdzenia, czy dziecko ma płaskostopie, wystarczy pomalować mu stopy farbą plakatową, a potem poprosić, by odbiło je na papierze. Jeśli pojawi się typowy łuk przy podbiciu, dziecko nie ma płaskostopia, ale jeśli stopa ma idealny zarys, można mówić już o płaskostopiu.

Płaskostopie poprzeczne

Płaskostopie poprzeczne to deformacja stopy, która powstaje w wyniku spłaszczenia jej łuku poprzecznego. Najczęściej obserwuje się je u kobiet, u których pojawia się ono w wyniku noszenia butów na wysokim obcasie. Wynika to ze znacznego obciążenia przedniej części stopy.

Najczęstsze objawy występujące przy płaskostopiu poprzecznym:

• ból stóp;
• pieczenie;
• skurcze mięśni podudzia
• zmęczenie stóp pod koniec dnia
• bóle kolan, stawów biodrowych, pleców

Płaskostopie podłużne

Płaskostopie podłużne jest zniekształceniem stopy polegającym na obniżeniu przyśrodkowego łuku stopy, czego konsekwencją jest utrata pełnego kontaktu z podłożem.

Najczęstsze objawy występujące przy płaskostopiu podłużnym:

• ból podeszwy stopy podczas stania lub chodzenia;
• zgrubienia i odciski;
• kostna narośl na stopach, haluksy;
• nadmierne rogowacenie podeszwy;
• potliwość stóp

Prawidłowy układ stopy

Prawidłowo ukształtowana stopa posiada trzy odpowiednio rozwinięte łuki:

• podłużny boczny;
• podłużny przyśrodkowy;
• poprzeczny

Dzięki tym łukom stopa posiada odpowiednią równowagę, nie powoduje bólu ani dyskomfortu, nie dochodzi do przeciążeń, pozwala na sprawne poruszanie się i sprężysty, zgrabny chód.

Artykuł Partnera