Jednym z punktów wtorkowej sesji Rady Powiatu było wręczenie Nagród Starosty Suskiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego oraz honorowego tytułu „Mecenas Kultury Powiatu Suskiego za rok 2018".

Nagrody wręczali starosta suski Józef Bałos oraz Ryszard Hadka przewodniczący Rady Powiatu Suskiego i jego zastępca Tomasz Spannbauer.

Honorowy tytuł „Mecenas Kultury Powiatu Suskiego” otrzymało Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich.

Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich zostało założone w 1995 r. z inicjatywy działaczy samorządowych, początkowo zrzeszając gminy położone najbliżej Babiej Góry. Z biegiem lat liczba członków SGB zwiększyła się i obecnie liczy 13 gmin leżących zarówno po północnej, jak i po południowej stronie Babiej Góry (8 - z powiatu suskiego, 2 - z powiatu nowotarskiego, 2 - z powiatu wadowickiego, 1 - z powiatu żywieckiego), w skład których wchodzą łącznie trzy miasta: Jordanów, Maków Podhalański i Sucha Beskidzka oraz 50 wsi.

Ponadto z SGB współpracuje 11 gmin orawskich z terenu Republiki Słowackiej, tworzących Združenie Babia Hora, z którym w 2000 r. podpisana została oficjalna umowa o współpracy. W tym samym roku podobna umowa została zawarta z Babiogórskim Parkiem Narodowym.

Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich, nawiązując do dawnych tradycji miejscowego ruchu regionalnego, stawia sobie jeden cel strategiczny, którym jest zintegrowanie środowisk obszaru Babiej Góry (także po słowackiej stronie), zarówno kulturowe, jak i gospodarcze, przy jednoczesnym zachowaniu uwarunkowanych historycznie lokalnych odrębności.
SGB realizuje swoje zadania na wielu płaszczyznach. Najważniejsze z nich to: działalność wydawnicza, organizacja sympozjów popularno-naukowych poświęconych dziedzictwu kulturowemu obszaru Babiej Góry, promocja walorów regionu wśród dzieci i młodzieży, wyróżnianie osób i organizacji posiadających znaczące zasługi na polu regionalnym, organizacja imprez integracyjnych dla społeczności lokalnej.

W ciągu już niemal ćwierć wieku swojego istnienia Stowarzyszenia Gmin Babiogórskich zapisało bardzo ważną kartę na polu działań na rzecz ochrony i dokumentacji dziedzictwa kulturowego obszaru Babiej Góry. Jedną z jego najważniejszych zasług jest prowadzona na szeroką skalę,  niemal od początku istnienia SGB, działalność wydawnicza. Do końca 2018 r. ukazało się 19 tomów „Rocznika Babiogórskiego”, zawierającego szereg artykułów dotyczących m.in. historii, kultury, tradycji, geografii i przyrody i będącego prawdziwą skarbnicą wiedzy o regionie. Bardzo dużą popularnością wśród czytelników cieszy się także seria „Kalendarzy SGB” (także 19 edycji do końca 2018 r.) z tematyką poświęconą tradycji, historii i współczesności oraz przyrodzie gmin stowarzyszonych. SGB wydało także cztery pozycje z serii „Biblioteka Babiogórska”, mapę turystyczną „Wokół Babiej Góry” oraz szczegółowy przewodnik po obszarze SGB „Babia Góra i okolice”.

Wydawnictwa SGB są doceniane nie tylko na terenie opisywanego obszaru. M.in. w ostatnich latach przewodnik „Wokół Babiej Góry” został uhonorowany wyróżnieniem Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej w Krakowie podczas XXIV Ogólnopolskiego Przeglądu Książki Turystycznej i Krajoznawczej w 2015 r. oraz zajął III miejsce w kategorii „Przewodniki” w II Międzynarodowym Konkursie ”Najlepsze wydawnictwa o górach” organizowanym  przez COTG w Krakowie, Targi w Krakowie Sp. z o.o. oraz Wydawnictwo "Karpaty" w 2017 r. Natomiast w 2018 r., w ramach trzeciej edycji tego ostatniego konkursu, wyróżnione przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej zostały „Kalendarze SGB 2015-2019”: „Siła babiogórskich roślin”, „Babiogórskie ptaki”, „Babiogórskie grzyby”, „Babiogórskie ssaki”, „Babiogórskie motyle”, wydawane przez SGB wspólnie z Babiogórskim Parkiem Narodowym.

Stowarzyszenie Gmin Babiogórskich zorganizowało także siedem sympozjów popularno-naukowych „Dziedzictwo kulturowe obszaru Babiej Góry”, a także już dwadzieścia dwie edycje Konkursu Wiedzy Ogólnej „Leonardo” dla gimnazjalistów, podczas którego uczniowie szkół z gmin wchodzących w skład SGB odpowiadają na pytania z różnych dziedzin z zakresu programu szkolnego, a także z wiedzy o regionie. Corocznie główną nagrodą dla laureatów konkursu jest - obok upominków książkowych -  atrakcyjna wycieczka krajoznawcza sfinansowana przez SGB.

Ważnym działaniem integrującym lokalną społeczność, są organizowane przez SGB i wchodzące w jego skład Gminy Złazy Samorządowców (do 2018 r. odbyły się już 23 takie imprezy), mające na celu promocję walorów przyrodniczych i kulturowych, a także infrastruktury turystycznej okolic Babiej Góry .Corocznie w ostatnią sobotę sierpnia na trasy złazowe ruszają setki osób, niejednokrotnie całe rodziny, by podziwiać piękno naszego regionu i spotkać się na wspólnej imprezie integracyjnej.

Od 2000 r., zazwyczaj podczas tradycyjnego spotkania opłatkowego, wręczane są przyznawane przez stowarzyszenie „Laury Babiogórskie” - honorowe wyróżnienia za szczególne zasługi dla rozwoju i promocji obszaru SGB, a szczególnie za ratowanie, ochronę i dokumentowanie dziedzictwa przeszłości, wspieranie turystyki, oświaty i sportu oraz ochronę środowiska.

Nagrody Starosty Suskiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego otrzymali:

Irena Stopa

Irena Stopa urodziła się w Jaworkach koło Szczawnicy. W latach swojego dzieciństwa, a później młodości nasiąkła autentyczną kulturą góralską. Od roku 1984 mieszka wraz z rodziną w Jordanowie. Na co dzień zajmuje się 10 hektarowym gospodarstwem, pracą na roli i przy inwentarzu. To przywiązanie do tradycyjnej gospodarki, zwyczajów i obrzędów, od wielu już lat znajduje odbicie w jej aktywności artystycznej.

Laureatka nagrody jest uznaną gawędziarką, autorką wierszy i opowiadań. Część z nich publikowana była w prasie lokalnej nie tylko naszego regionu. W 2013 roku ukazał się drukiem tomik jej poezji zatytułowany „Pokłosie życia”, a w 2017 r. wydany został w Krakowie tomik wierszy i opowiadań „Góralskie bajania. Opowieści Leśnej Syski”.

Pani Irena ma cenne zasługi w kultywowaniu dziedzictwa kulturowego regionu. Uczestniczy m. in. w zajęciach związanych z regionalizmem, podczas których m.in. zapoznaje młodzież z gwarą i tradycjami. W Miejskim Ośrodku Kultury prowadzi warsztaty bibułkarskie, ucząc dzieci i młodzież wykonywania tradycyjnych dekoracji obrzędowych.

Laureatka nagrody aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym miasta i powiatu. Działa w Towarzystwie Miłośników Ziemi Jordanowskiej i Stowarzyszeniu Twórców Ludowych. Laureatka od wielu lat promuje Jordanów swoimi działaniami artystycznymi. Czyni to z wdziękiem, humorem, w sposób, który niekiedy może rozbawić, innym razem wzruszyć lub skłonić do głębokiej zadumy.

Irena Stopa jest laureatką licznych nagród i wyróżnień związanych z pielęgnowaniem tradycji i kultywowaniem dziedzictwa przyznanych jej w wielu konkursach i przeglądach zarówno o zasięgu regionalnym, jak i ogólnopolskim. Z długiej listy tych nagród wymieniamy tu tylko te z 2018:
III miejsce w Konkursie Muzyk, Instrumentalistów, Śpiewaków Ludowych i Drużbów Weselnych w Podegrodziu
I miejsce  w Powiatowym Konkursie Gawędziarzy, Śpiewaków I Instrumentalistów Ludowych „Podbabiogórskie Posiady” w Zawoi
I miejsce na Festiwalu Folkloru Polskiego „Sabałowe Bajania” w Bukowinie Tatrzańskiej wraz z dodatkową nagrodą specjalną im. prof. dr. hab. Józefa Bubaka, w postaci dyplomu dla szczególnie zasłużonego gawędziarza kultywującego gawędę swojego regionu.

Warto także zwrócić uwagę na udział nagrodzonej w filmie „Muzyka bez granic” realizowanym przez Ministerstwo Kultury oraz w cyklu programów telewizyjnych pt. „Górale”.

Zespół Szkolno-Przedszkolny im. Ks. Prałata Władysława Bożka w Krzeszowie

Pierwszy zapis dotyczący szkoły w Krzeszowie znajduje się w kronice szkoły ludowej i pochodzi z dnia 15 lipca 1884 roku. Szkoła w Krzeszowie została zorganizowana w 1875 roku przez miejscowego proboszcza ks. Piotra Wróbla oraz dr. Nowakowskiego. W pierwszym roku nauki do szkoły uczęszczało 140 uczniów. Od tamtego czasu szkoła przechodziła przez różne etapy zmian organizacyjnych. W najnowszych czasach, od 2003 roku placówka funkcjonowała jako Zespół Szkół Samorządowych w Krzeszowie, a od 26 maja 2018 r. szkoła nosi nazwę Zespół Szkolno - Przedszkolny im. Księdza Prałata Władysława Bożka. Łącznie w zespole uczy się obecnie ponad 220 dzieci. Dyrektorem szkoły jest Agata Gołuszka.

11 lat temu z inicjatywy społeczności szkolnej: nauczycieli, uczniów i rodziców, a także ks. prał. Antoniego Kani proboszcza krzeszowskiej parafii , w hołdzie dla posługi Papieża Polaka, narodziła się idea Konkursu Papieskiego, który odbywa się corocznie w szkole w październiku. Honorowy patronat nad Konkursem objął kard. Stanisław Dziwisz, a później metropolita krakowski, abp Marek Jędraszewski, a także Centrum Jana Pawła II w Krakowie.
W organizację tego prestiżowego wydarzenia, wpisanego na stałe w Kalendarz Imprez Powiatowych, włączyli się aktywnie, obok szkoły i parafii również Rada Rodziców i sponsorzy, finansując nagrody dla laureatów.
Konkurs poświęcony życiu, dokonaniom, myśli i twórczości św. Jana Pawła II rokrocznie przyciąga rzeszę młodzieży. Bierze w nim udział ponad 20 trzyosobowych grup reprezentujących szkoły z terenu powiatu suskiego. Poziom merytoryczny konkursu, mającego formę testu wiedzy o Janie Pawle II, zawsze jest bardzo wysoki, a nagrody przyznawane są w dwu kategoriach: dla szkół podstawowych i gimnazjów.
Wydarzenie rozpoczyna się od uroczystej mszy św., po której zgromadzeni w sali gimnastycznej szkoły goście, wśród których są zarówno uczestnicy konkursu wraz ze swoimi opiekunami, jak również uczniowie szkoły, mieszkańcy wsi oraz zaproszeni przedstawiciele samorządów lokalnych i instytucji, mają możliwość obejrzenia programu artystycznego w wykonaniu młodzieży szkolnej, powiązanego tematycznie z osobą św. Jana Pawła II.

Podkreślić trzeba, że każdorazowo spektakl i cała oprawa artystyczna konkursu stoją na bardzo wysokim poziomie i na długo zapadają w pamięć widzów. Niezwykłych wrażeń i ogromu wzruszeń dostarczyły uczestnikom konkursu m.in. inscenizacje takich dzieł Karola Wojtyły jak "Hiob"  czy "Brat naszego Boga".
Konkurs jest świadectwem przywiązania do osoby i nauczania Papieża Polaka, a także formą popularyzacji tradycyjnych chrześcijańskich wartości.
W przygotowanie konkursu i jego oprawy zaangażowana jest cała społeczność szkoły, ale, mając na uwadze całą jego historię, na szczególne wyróżnienie zasługują zwłaszcza nauczycielki, panie: Małgorzata Kubieniec, inicjatorka konkursu, Anna Wojtyłko, Irena Targosz, Elżbieta Wiewióra oraz ksiądz Wojciech Matyga.

Szkoła Podstawowa im. Juliusza Słowackiego w Zachełmnej

Szkoła Podstawowa w Zachełmnej została założona w 1907 r. Obecnie jej siedzibą jest budynek w centrum wsi, oddany do użytku w 1951 r., zmodernizowany w l. 90. XX w. Szkoła jest jednostką organizacyjną Gminy Budzów. Jest najmniejszą szkołą na terenie tej gminy, uczęszcza  do niej ok. 70 uczniów. Dyrektorem szkoły jest pani Krystyna Stypuła. Pomimo faktu, że Szkoła Podstawowa w Zachełmnej jest stosunkowo niewielką placówką, od lat prowadzi bardzo aktywne działania na rzecz kultywowania lokalnego dziedzictwa kulturowego, nie tylko wśród dzieci, ale i dorosłych mieszkańców swojej „małej Ojczyzny”.

W szkole działa Izba Regionalna „Z wiejskiej skarbnicy”. Otwarto ją w 100 rocznicę powstania szkoły, a początkiem izby była wystawa zorganizowana w szkole w 1998 r.  Zbiory zgromadzone w Izbie zostały ofiarowane przez mieszkańców Zachełmnej. Znajdują się wśród nich liczne przedmioty codziennego użytku wykorzystywane dawniej w chacie chłopskiej i narzędzia niezbędne w pracy na roli. Można tu też  obejrzeć wiele cennych dokumentów, akta notarialne, listy, świadectwa szkolne, gazety, kosztorysy budowy szkoły, wzory haftów pochodzące z okresu II wojny światowej, mapy, liczne zdjęcia. Do najciekawszych eksponatów należą: zabytkowa laska, zwana  „WARTĄ”, przed laty przekazywana symbolicznie chłopom, którzy pełnili w nocy wartę - dyżur nad bezpieczeństwem mieszkańców wioski oraz krzyż żołnierza z 1914 r. umieszczony w butelce, jak również dokument utworzenia szkoły z 1907 r. Wystawa wciąż jest wzbogacana o nowe eksponaty, pozyskiwane m. in. w ramach realizacji w szkole ścieżki regionalnej, a także programów i konkursów regionalnych.

Już od dziewięciu lat SP w Zachełmnej jest także współorganizatorem (wraz z Biblioteką i Ośrodkiem Animacji Kultury Gminy Budzów oraz Starostwem Powiatowym w Suchej Beskidzkiej) finału Powiatowego Konkursu Regionalnego „Światy, Podłaźniki i Pająki”, mającego na celu ocalenie od zapomnienia tych oryginalnych, pięknych, a rzadko już dziś spotykanych elementów plastyki obrzędowej Świąt Bożego Narodzenia.  Światy to wieszane u stropu kule z opłatków, które mają symbolizować glob ziemski odkupiony przez Chrystusa, podłaźniki – również wieszane u stropu to wierzchołki jodły (ewentualnie świerka), przystrojone m.in. jabłkami, orzechami. ozdobami z bibuły i często także światami, pająki to świąteczne ozdoby o charakterystycznym kształcie, wykonane głównie ze słomy i bibuły. W konkursie biorą udział prace zgłaszane i dostarczane z całego powiatu.

Corocznie, podczas uroczystego podsumowania konkursu, wszyscy przybyli do szkoły mają okazję zobaczyć przedstawienie jasełkowe w wykonaniu uczniów szkoły. W organizację konkursu i jego oprawy artystycznej zaangażowana jest zawsze cała społeczność szkolna, na czele z panią dyrektor Krystyną Stypułą.
Uczniowie szkoły, a nawet całe miejscowe rodziny, biorą także aktywny udział  w konkursie „Babiogórska Szopka Regionalna”, którego finał gminny odbywa się corocznie właśnie w szkole w Zachełmnej.